تامین مالی جمعی فاقد ریسک‌های بورس است/ در شرایط فعلی بازار سرمایه این نوع سرمایه گذاری جذابیت بیشتری دارد/با سرمایه‌ خرد هم می توان وارد این بازارشد

نجم‌الدین مدنیان کارشناس اقتصادی در امور مدیریت منابع و مدیر تامین مالی جمعی سکوی شرکت مشاور سرمایه گذاری فاینتک (هم آفرین) در گفت‌وگو با زهرا فعله‌گری خبرنگار رادار اقتصاد اظهار کرد: تامین مالی جمعی مدل های متنوعی دارد . اهدا یکی از مدل‌های آن بوده که در فرهنگ ما با عنوان گلریزان یاد می‌شود. یا روش دیگر آن بر پایه پاداش می باشد به‌طور مثال زمانی که یک کتاب منتشر و یا موسیقی ساخته می‌شود، صاحب اثر در قبال حمایت و سرمایه‌گذاری مشارکت‌کنندگان قطعه‌ نهایی را برای آنها ارسال می‌کند.

وی اضافه کرد lending  و یا به عبارت دیگر وام دهی نیز نوع دیگر تامین مالی جمعی است، در این روش سرمایه‌گذاران به سرمایه‌پذیران وامی با نرخ بهره توافقی پرداخت می‌کنند. در کشور ما ، بانک مرکزی متولی این روش است که تاکنون درخصوص استفاده از این ابزار دستورالعمل و یا مجوزی صادر نکرده است. 

این کارشناس اقتصادی در امور مدیریت منابع بیان کرد: مدل equity  و یا شراکت در سهام طرح های بنگاههای اقتصادی از جمله شیوه‌های تامین مالی جمعی است که در سال‌های اخیر مورد پذیرش  فرابورس ایران  قرار گرفت و آیین نامه مربوط به آن با تلاش معاونت علمی ریاست جمهوری و کارگروه تامین مالی جمعی فرابورس تدوین گردید . 

وی درمورد این سوال که تامین مالی جمعی چه جایگاهی در ایران دارد و آیا به اندازه معقولی از این ابزار بهره برده می‌شود؟ پاسخ داد: این بستر مالی از سال ۲۰۱۰ در دنیا شناخته شد و طرفدار های خود را پیدا کرد. در واقع اکنون در کشورهای توسعه یافته ابزاری کاربردی و مورد پذیرش عموم به حساب می‌آید. این روش تامین مالی در ایران بسیار نو پا است و قضاوت درمورد جایگاه آن هنوز زود است اما با فضایی که ایجاد شده است می توان امید داشت که  برای بسیاری از کسب و کارها مفید و کارا باشد.

وی با اشاره به مزایا و معایب این روش نسبت به سایر روشهای سرمایه گذاری گفت: تامین مالی جمعی همانند دیگر بازارها دارای مزایا و معایبی است که سرمایه گذار و سرمایه پذیر نسبت به شرایط خود اقدام به مشارکت می‌کنند.

مدنیان تشریح کرد: در این مدل از تامین مالی، شرکت‌ها سهام طرح خود را منتشر می‌کنند و در بازار سرمایه نمادهای فعال متناسب با ارزش شرکت‌ها از قیمت و شرایط مختص به خود برخوردار می‌شوند.

به گفته این فرد آگاه: تامین مالی جمعی به این صورت است که صاحبان کسب و کار طرح های خود را بر روی سکو های دارای مجوز از شرکت فرابورس به سرمایه گذاران معرفی می کنند. این طرح ها معمولا زود بازده بوده (حداکثر یک سال) و  نرخ بازده آن در مقایسه با سپرده های بانکی و برخی دیگر از بازارهای موازی بیشتر است. 

در تامین مالی جمعی نیز ریسک از بین رفتن سرمایه یا عدم نقدشوندگی وجود دارد که با اتخاذ تدابیری می توان این ریسک ها را به حداقل رساند. طبق آیین نامه فرابورس فعالیت سکو های تامین مالی جمعی زیر نظر یک نهاد مالی دارای مجوز از سازمان بورس است و سکو و نهاد مالی در پذیرش طرح ها و اخذ تضامین نهایت دقت را به عامل می آورند ضمن اینکه در برخی از طرح ها صندوق های پژوهشی، بانک ها و... نیز می‌توانند برای طرح ضمانت نامه صادر نمایند  تا بازگشت سرمایه های مردم مطمئن‌تر باشد.

وی معتقد است: در شرایط فعلی که بازار سرمایه دارای تلاطم های بسیاری است این نوع سرمایه گذاری جذابیت بیشتری پیدا کرده است. 
مدنیان در ادامه افزود: درمورد نقدشوندگی این نوع سرمایه گذاری محدودیت هایی وجود دارد. طبق دستورالعمل اعلامی، بازار ثانویه  ای برای این منظور پیش بینی شده است اما اولا همه طرح ها امکان حضور در بازار ثانویه را ندارند و ثانیا وجود بازار ثانویه به معنی نقدشوندگی در هر زمان نیست. 

این کارشناس اقتصادی در امور مدیریت منابع بیان کرد: بحث تامین مالی جمعی می‌تواند در حوزه‌های متفاوتی به کار گرفته شود و قراردادهای متنوعی با استفاده از این ابزار به ثمر برسد اما اکنون در ابتدای کار هستیم و امیدواریم در آینده تامین مالی جمعی به مابقی کسب‌وکارها نیز سرایت کند.

مدنیان گفت: در تامین مالی جمعی نیازی به دانش علمی بخصوصی نیست و نسبت به سرمایه گذاری در بازار سرمایه بسیار شفاف تر و ساده تر بوده و ارزیابی ها، دوره تکمیل پروژه، تضامین، سطح ریسک های آن و ... مشخص است و با سرمایه‌های بسیار خرد هم می‌توان در این بازار سرمایه‌گذاری کرد.